Volkskrant klopt bijverdiensten van journalisten op tot belachelijke proporties

05-07-2015 13:35

Dit weekend voor u in de Volkskrant: het meest overtrokken bericht van het jaar. Ministeries houden zich niet aan de regels rond bijklussende journalisten. In 2004 is afgesproken dat de Rijksoverheid geen journalisten meer inhuurt voor bijvoorbeeld dagvoorzitterschappen, maar het gebeurt toch. De Volkskrant heeft de cijfers voor u. De volgende top drie laat zien dat er grote problemen zijn rond deze “principiële kwestie”. Volgens De Volkskrant dan.

Top 3

  1. Charles Groenhuijsen staat op nummer een met 62.670 euro aan inkomsten over 2011-2014. Hij is een absolute koploper want de nummer twee verdient nog niet eens de helft. Groenhuijsen presenteert ook WNL op Zondag, een rechtsig praatprogramma. Of hier de publieke nieuwsvoorziening wordt bedreigd, laat zich raden.

 

  1. Wouke van Scherrenburg verdiende 26.444 euro. Zij is gepensioneerd verslaggever van Den Haag Vandaag. Welk probleem er precies is met haar bijverdiensten is niet helder. Het meest ernstige verwijt wat haar gemaakt kan worden is dat ze in De Balie het debatprogramma Politieke Junkiespresenteert. Dat lijkt toch wat vergezocht.

 

  1. Victor Deconinck was ooit presentator bij de TROS maar is nu ondernemer. Hij verdiende 15.912 euro. Uit niets blijkt dat er een probleem is met het feit dat hij nu klussen voor ministeries doet. Hij is namelijk geen journalist meer maar spreker, dagvoorzitter en galeriehouder.

 

Verdiensten

Wat verdient Deconinck aan deze klusjes? 15.912 euro over vier jaar betekent 3.978 euro per jaar en 331,50 euro per maand. Het gaat om bruto bedragen dus de fiscus komt nog langs. Het is te hopen voor Deconinck dat hij vaker wordt ingehuurd.

En zo kunnen we wel even verder gaan. Astrid Joosten en Pernille la Lau staan hoog op de lijst maar zij presenteren vooral amusementsprogramma’s. In het meest positieve geval zijn het programma’s met een licht informatief karakter. Behalve Van Scherrenburg en Groenhuijsen verdient iedereen minder dan DeConinck. Bij Volkskrant-columniste Sheila Sitalsing gaat het bijvoorbeeld om 1000 euro over een periode van vier jaar. Dat is gemiddeld ruim twee tientjes per maand. Bruto.

De foto’s bij het artikel zijn niet voor niets van de journalisten waarbij bijklussen het ergst is: Journaal-lezer Rob Trip en Nieuwsuur-presentator Twan Huys. In de tekst staat ook RTL-nieuwslezer Roelof Hemmen. Het moet de suggestie wekken dat de objectieve nieuwsvoorziening kennelijk in gevaar is, maar uit de tekst blijkt dat al deze heren maar één keer bijklusten in vier jaar tijd.

Openbaarheid

Is het goed dat journalisten bijklussen? Nee, natuurlijk niet. Met name iedereen die actief is in de dagelijkse nieuwsvoorziening zou eens moeten verantwoorden waarom ze dit doen of deden. Dat geldt ook voor mensen die het nauwelijks doen zoals Rob Trip, Twan Huys en Roelof Hemmen. Maar is er met deze cijfers en relatief bescheiden bedragen sprake van een groot probleem?

Iedereen weet het antwoord op die vraag. Het probleem zit in de journalistieke methode: een verzoek in het kader van de Wet Openbaarheid van Bestuur. Het is redelijk wat werk om zo’n verzoek te doen en de verkregen gegevens te analyseren. Wat doe je als er dan niets van enigerlei waarde uitkomt? Je hebt er dan kostbare journalistieke tijd in zitten. Toch publiceren dus en net doen alsof het ernstig is. RTL Nieuws heeft daar ook last van.

Onafhankelijkheid

Moeten we ons zorgen maken over de onafhankelijkheid van de journalistiek? Zeker, want de meeste journalisten zitten tegenwoordig op een houtje te bijten vanwege een gebrek aan inkomsten. Zij zijn hard op zoek naar bijbaantjes en daar horen dagvoorzitterschappen zeker bij. Of dat hun onafhankelijkheid in gevaar brengt weten we niet, want voor onderzoek naar die vraag is onder journalisten geen tijd en onder wetenschappers geen interesse.

Cijfers bedrijfsleven

Maar de markt is veel groter dan het lijstje van de Volkskrant. De echte grote bedragen komen natuurlijk uit het bedrijfsleven, maar daar is geen Wet Openbaarheid van Bestuur. En dus weten we niet wie de echte grootverdieners zijn en of dit invloed heeft op de berichtgeving. Ook daar is geen tijd voor in de journalistiek.

De oplossing is zo simpel: bijklussen mag, maar het medium en de journalist moeten dit actief openbaar maken. Als de Volkskrant dit probleem echt serieus neemt: begin er eens mee.

In de maand juli organiseert ThePostOnline een crowdfunding-actie: stuur Chris Aalberts vanaf september naar Brussel om twee keer per week verslag te doen van Europese politiek. Je kunt ook bijdragen aan deze actie. Lees hier meer.