Volgens Radio Veronica-directeur Erik de Zwart zijn Radio 2 en 3FM zenders zonder bestaansrecht in het publieke bestel. Dat stelt De Zwart naar aanleiding van de overstap van dj Gerard Ekdom van 3FM naar Radio 2. Hij vindt dat de twee zenders zich niet houden aan hun publieke taak en dat ze daarom op een oneerlijke basis concurreren met commerciële stations. Bovendien plaatst hij vraagtekens bij de overstap van Ekdom van AVROTROS naar BNNVARA. Hij vermoedt dat – door die switch – het hoge salaris van Ekdom gecontinueerd kan worden. Jan Westerhof, directeur radio van de NPO: “De Zwart heeft over alles een mening”.
De koning van de woordgrappen in de categorie ‘ik geloof dat ik in nu in Zwitserland’ (check, check) vertrekt van NPO 3FM naar NPO Radio2. Gerard Ekdom werkte zeventien jaar (vanaf 16 december 1998) lang voor de jongerenzender, eerst als invaller bij verschillende programma’s en later negen jaar lang als presentator van de legendarische Arbeidsvitaminen en lunchprogramma Effe Ekdom. De man die zorgde voor het entertainment in het Glazen Huis gaat dus naar Radio 2 waar hij de ochtendshow zal presenteren.
“Nou ja, dat dus”, zou Giel Beelen zeggen. Na Coen, Sander (van 16-19 uur) en Claudia de Breij (vrijdagmiddag tussen 12 en 14 uur) is Ekdom (12-14 uur) het vierde boegbeeld van de zender dat afscheid neemt. Aan zenderdirecteur Wilbert Mutsaers de schone taak om iets nieuws te doen. Wat zou kenner, presentator, ondernemer en directeur van Radio Veronica Erik de Zwart doen als hij zenderbaas was?
Hij vindt Gerard Ekdom weliswaar een goede dj, maar is minder te spreken over Radio2 en 3FM. “Wat mij betreft is Radio 2 een zender zonder bestaansrecht. Dat mag van mij morgen opgeheven worden. Ze doen namelijk niks publieks; draaien oude hits net als wij bij Veronica. Het is dus gewoon een zender voor een ouder publiek, maar ik hoorde van Daniël Dekker dat de meest gedraaide artiest op het station Avicii is. Wat ik veel belangrijker vind: in 2011 heeft Martin Bosma van de PVV een motie ingediend dat Radio 2 tussen 7 en 19 uur 35 procent Nederlandstalig moet draaien. Die motie is aangenomen, maar ik hoor er niks meer over. Ik vind het triest dat zo’n zender, die zich richt op ouderen, niet eens Nederlandse muziek draait. Ze mogen blijkbaar doen wat ze willen. Terwijl de nummers die wij draaien vijf jaar uit de Top40 verdwenen moeten zijn.”
‘Wat mij betreft is Radio 2 een zender zonder bestaansrecht’
Ook over 3FM is hij niet zo enthousiast. “Ik zie het publieke aan 3FM ook niet trouwens. Wat doet 3FM anders dan Radio538? Alleen Giel Beelen nodigt een bandje uit in de morgen en voor de rest is het gewoon hitradio met een nuance voor gitaarmuziek. Maar ja, Radio 2 en 3FM doen wel mee in de reclamekoek. Voor Radio 1 en Radio 4 is iets te zeggen. De publieke omroep eet uit de belastingruif en concurreert met krantenuitgevers en ik vind dat onterecht. Weet je wat ik vreemd vind, waarom maakt Ekdom eigenlijk de overstap van AVROTROS bij 3FM naar BNNVARA bij Radio 2?”
Geen idee.
“Heeft dat misschien iets te maken met de uitzonderingspositie die Coen & Sander hadden bij BNNVARA als het gaat om de Balkenendenorm? Die zijn nu vertrokken en dus komt er wat ruimte. Waarom kon dat eigenlijk en wordt niet gewoon bekend wat ze verdienen? Dat is volkomen wazig. Door het extra belonen van mensen als Coen, Sander, Giel en Gerard geef je gewoon toe dat je keihard commercieel bent. En ‘commerciële omroep’ is een soort scheldwoord, maar ik zie het als een geuzennaam.”
Wat zou je doen als je Wilbert Mutsaers was en er drie grote namen op je zender zouden vertrekken?
“Ik zou kijken of ik het kon verkopen. Beide zenders hebben een prachtig bereik via FM. Ik zou 3FM en Radio 2 wel kopen.”
Dan vallen de Sterinkomsten weg.
“Natuurlijk niet! Dat kun je prima compenseren met een eigen advertentieverkoopbedrijf en zo winst maken. Gewoon drie reclameblokjes per uur. Maar dan houden we die omroeporganisaties niet in stand. Verder zou ik niets veranderen aan de zender want het is al commercieel genoeg. Een progressieve hitzender en een middle-of-the-road-zender. Meer is het niet, wij doen precies hetzelfde. Wij programmeren ook stand-up comedy, hebben een café met live muziek. Wat doen ze anders dan wij?”
Serious Request. Eric Corton gaat een eind op reis en komt met bijzondere verhalen terug. Dat zie ik jullie niet doen.
“Dat is heel leuk, maar niemand in Haarlem wist waar de actie over ging dit jaar. De Top 2000 is perfect, maar dat kan elk station doen. En wie heeft nu de hitparade uitgevonden? Veronica. En wie werden er destijds verguisd omdat we een hitlijst bedachten?”
‘Serious Request? Niemand in Haarlem wist waar de actie over ging’
Wie moeten Coen & Sander opvolgen?
“Dat laat ik lekker aan Wilbert, maar ik heb gehoord dat Timur en Rámon tussen de middag gaan en dat er een nieuwe jongen in de categorie Sander Hoogendoorn naar de middag gaat, maar daar wens ik ze veel succes mee.”
Wilde jij bij Radio Veronica Ekdom niet hebben?
“Natuurlijk, goede dj.”
Nog gesproken? Ik hoorde van wel.
“Kan ik niets over zeggen.”
Niets mis met een stevige mening op zijn tijd, maar wat vindt de publieke omroep eigenlijk van dit verhaal? Jan Westerhof, directeur NPO Radio (waaronder 3FM en Radio 2 vallen) reageert. (Tipje: wel even je nuance-alarm aanzetten).
Draaien jullie te weinig Nederlandstalige muziek zoals De Zwart beweert?
“35 procent van alle platen die NPO Radio 2 draait is van Nederlandse bodem en daar zit een hoog percentage Nederlandstalig bij. Wat Erik de Zwart NPO Radio 2 als concurrent ervaart is aan hem, maar de vergelijking gaat mank. De zenders hebben duidelijk een andere programmering, tone of voice en opdracht. Radio 2 wil de luisteraar de hele dag aangesloten houden. Dat gaat over actualiteit, nieuws, cultuur en muziek. Een commerciële zender is inderdaad prima in staat om een lijst uit te zenden. Dat doen ze ook allemaal, maar het idee van de Top2000 is geboren op Radio 2 en het is een verbindend nationaal evenement in de kerstperiode, waarbij het collectieve muzikale geheugen en de persoonlijk verhalen de grote waarde zijn. Publieker kan het niet, lijkt me.”
3FM is volgens De Zwart gewoon een popzender met hits. Daar is verder niks publieks aan, maar jullie gebruiken wel belastinggelden.
“Ik ben het helemaal niet eens met wat Erik de Zwart zegt. Op geen ander radiostation wordt zoveel nieuwe muziek gedraaid als op NPO 3FM. Sterker, 3FM is met ‘Serious Talent’ scout van nieuw Nederlands poptalent. Serious Talents zoals Sue the Night, Sunday Sun en Jett Rebel hoor je echt nog niet op commerciële zenders. Bands zoals Kensington, Caro Emerald, Nielson, Douwe Bob en Miss Montreal begonnen allemaal bij 3FM als Serious Talent. Commerciële zenders draaien wat de luisteraar wil horen, maar 3FM draait wat de luisteraar moet gáán horen. Uit het onderzoek na afloop van Serious Request 2014 bleek dat 10,5 miljoen Nederlanders van 10 jaar en ouder zich konden herinneren dat er geld is ingezameld voor meisjes en vrouwen die slachtoffer zijn van seksueel geweld in conflictgebieden. Misschien is het goed als Erik de Zwart zich iets meer in de materie verdiept.”
‘Misschien is het goed als Erik de Zwart zich iets meer in de materie verdiept’
Maar dat van die overstap naar BNNVARA zit wat in natuurlijk. Is dat om het salaris van Ekdom te behouden?
“Bekommert Erik de Zwart zich nu ook al over welke omroep met welke dj een contract afsluit en hoeveel hij dan mag verdienen? Hij heeft ook overal een mening over. Vanzelfsprekend doen we nooit uitspraken over salarissen van individuele omroepmedewerkers. Wat betreft medewerkers die onder de uitzondering van de BPPO (Beloningskader Presentatoren Publieke Omroep, BH) vallen: dat melden we netjes in onze jaarverslagen, geheel conform de afspraken met de Nederlandse overheid.”
