Recensie

Het toneelstukje tussen Jort en Eva bij de KRO

25-09-2014 10:52

Jort Kelder was niet blij toen hij vernam dat Eva Jinek een tv-portret over hem zou gaan maken. Dat vertelt de tv-maker in VARAgids. Kelder weigerde eerst zijn medewerking aan de aflevering van het programma Brandpunt Profiel, dat vanavond te zien is op televisie. Hij gaf aan geen voorgesprek te willen. “In de dagen na mijn poging de KRO te ontmoedigen, druppelden steeds meer berichten van vrienden en kennissen of ik wist dat de KRO mijn doopceel aan het lichten was?”

Lokale krant

Er verscheen zelfs een oproep in de lokale krant van de provincieplaats waar Kelder op de middelbare school zat. “Heilige Maria, die jezuïeten pakten het grondig aan!”, dacht Kelder toen. “Om erger te voorkomen, en omdat ik niet kleinzielig wilde zijn, heb ik uiteindelijke passief meegewerkt aan KRO’s Profiel.” Kelder verstrekte beeld- en videomateriaal. “En intussen stapte presentatrice Eva Jinek mijn huis binnen om geliefde Lauren Verster te ondervragen.”

De tv-maker neemt aan dat ook zijn aanvaring met Jineks ex Bram Moszkowicz voorbij zal komen. “Pardonneer mij, maar denkend aan Eva bekruipt mij toch iedere keer weer die ene vraag: ‘Hoe kan zo’n verstandige jongedame vallen voor zo’n nie…’ Nou ja, vult u de diffamerende adjectieven zelf maar in.” Al met al verheugt Kelder zich niet op de uitzending. “Vooral omdat bemoeizucht van anderen met jouw leven de ultieme prijs is die ieder bekend type betaalt. Dat schuurt. Zo’n tv-bio in 40 minuten is een les in nederigheid, zeker voor een control freak als ik.”

Naaldhakken-tv

Naaldhakken-tv. Elkaars interieurtje bekijken, quotes halen bij de ‘vrienden van’ en dat een portret noemen. Brandpunt Profiel: ‘programma met biografieën van prominente mensen uit binnen- en buitenland’. Toe maar.
Op de site van de KRO: “Jinek gaat op zoek naar personen die in het brandpunt van de belangstelling staan en over wie vrijwel iedereen een mening heeft. Maar wie zijn deze mensen echt en hoe is hun ontwikkeling verlopen?”
Bij het lezen van deze wervende promotekst koester je nog enige hoop dat er sprake zal zijn van minimaal enige diepgang. Maar eigenlijk weet je het al: een pure illusie. Er is feitelijk maar één motief om een dergelijk portret te draaien, volgens Kelder. “Vooral omdat bemoeizucht van anderen met jouw leven de ultieme prijs is die ieder bekende type betaalt. Dat schuurt.”

Rondje langs de velden

Modepopje Jinek was dus weer eens op pad woensdagavond en dit keer ging het om een grondige analyse van wie Jort Kelder ook weer is en welke passies hij bezit. Het oeverloos klonen van een BN-er. Zo zou je zo’n programma ook kunnen noemen. Jort is bekend, schuift aan bij Matthijs, maakt zelf ook tv, dus alibi’s genoeg om een rondje langs de velden te maken. Je beperkt je dan niet tot één portret, maar de KRO maakt er natuurlijk een serietje van negen van met nog veel meer profieltjes. Vaak met veel onbeduidender mediavolk dan Jort, want die kan tenminste nog wat.

Begenadigd interviewer, schrijft de sterren van de hemel, erudiet en zeer goed op de hoogte van niet alleen de patsers, die met hun Bentley rondjes rijden door de PC Hooft. Jinek komt niet veel verder dan het schetsen van een clichébeeld dat Kelder een rechtse, arrogante bal is, gek op auto’s en dure kleren. Een dandy, een hol vat dat wat rondtoetert en graag in de belangstelling wil staan. Door deze keuzes maakt Jinek feitelijk een zelfportret. “De echte passie van Jort Kelder” is niet meer dan een weerspiegeling van Jineks eigen ijdelheid en dwangmatige hang naar erkenning en aandacht. En zo is de cirkel weer rond.

Cultuur in stand houden

De omroepwereld is een meester in het in stand houden van de eigen cultuur. Hoe eenvoudig is dan tv maken. Je eigen medewerkers zijn prima voer voor de camera. Goedkoper kan echt niet en de kijker raakt domweg nooit verzadigd van dit genre. Want wie wil er geen Maserati of een Saab Cabrio? Wie wil niet bij nog bekendere mensen over de vloer komen? En wie wil niet iedere minuut van de dag op straat herkend worden en hoe leuk is het dan niet om daar ook nog eens kwasi gefrustreerd over te klagen.

In die zin moet je het verzet van Kelder tegen zijn portret in de VARA-gids natuurlijk ook weer met een korrel zout nemen. Kelder is slim genoeg om daar ook weer en slaatje uit te slaan. Zijn verzet tegen het programma van Jinek is een loos gebaar en maakt onderdeel uit van het spel, dat BN-ers onderling spelen. Een toneelstukje dat weer voor extra publiciteit zorgt en waar Jinek en de familie Kelder achteraf hartelijk om lachen bij een glaasje champagne. Mijn moeder zou zeggen: “Joh, laat je niks wijs maken, dat komt gewoon bij elkaar over de vloer”. Televisie is een illusie en heeft met de werkelijkheid niets te maken.

Ewout Genemans

Twee dagen geleden belde ik met Karin Bauknegt, voorlichter van RTL5. Mijn verzoek was een interview met tv-producent Ewout Genemans van productiebedrijf No Pictures Please. In de Volkskrant beweerde een anonieme bron (niet echt sterk, vind ik) dat Ewout sjoemelt met de waarheid in Voetbalfans en Ik Heb Het Nog Nooit Gedaan. Programma’s uit zijn stal. Zelfs een gesprek over hoe de media Genemans in een kwaad daglicht hebben gesteld, werd door de voorlichter afgewezen. “Het wordt tijd voor rust rond Genemans, het is beter als die geruchten zo snel mogelijk de wereld uitgaan”, legde Karin uit.

Ik snap Genemans wel, want het valt niet mee om met je billen bloot te gaan. Zelf heb ik wel eens bij gebrek aan vrouwelijke kandidaten een datingbureau ingeschakeld om één van mijn niet al te populaire hoofdpersonen toch een aangename speeddate aan de keukentafel te bezorgen. Ik voel me nu net een wielrenner die pas na jaren zijn dopinggebruik toegeeft.

Kijker is niet onnozel

In het dorp kwam een waakzame buurvrouw erachter dat het hier niet om zuivere koffie ging. Kwestie van het kenteken van de Saab Cabrio van de eigenaar van het datingbureau natrekken, waar de kandidate ‘stiekem’ mee gebracht werd.
Ik heb moeten lullen als Brugman om dit incident weer glad te trekken. Bovendien heb ik daar veel van geleerd. De kijker is namelijk niet onnozel en weet na ruim zestig jaar tv heus wel dat er heel veel wordt ‘ingestoken’, zoals dat zo mooi heet in het tv-vakjargon.

Het spelletje tussen Jort en Eva is daar ook wederom een treffend voorbeeld van.